|
|
|
RÜZGAR
KUŞAĞI |
| |
|
|
|
Sera
Naylonunun üzerine çekilerek kışın fırtınalı
havalarda
atmasını veya patlamasını engeller.
| |
|
Rüzgar Etkilerine Karşı Yeşil Kuşak Tesisleri
|
Rüzgar Etkilerine Karşı Yeşil
Kuşak Tesisleri
Esasta rüzgarın hızını azaltarak insanları rüzgarın
yarattığı, yazın toz, kışın soğuk etkilerinden
koruyarak yaşama şartlarını rahatlatan rüzgar
kırıcılar, rüzgar perdeleri ve koruyucu orman
kuşakları özellikle kırsal peyzajda önemli bir yere
sahiptir.
Koruyucu şeritlerin Tesis Tekniği:
a. Planlama:
Koruyucu yeşil şeritlerin kuruluş şekli ve mekan
bakımından yerlerinin isabetli olarak tayini,
sağlanacak baarı üzerinde büyük ölçüde müessirdir.
Koruyucu şeritlerin tesis edilecekleri mıntıkalarda,
iklim özellikleri tarım kültürlerinin yetişme zamanı
ve safhaları da göz önünde bulundurularak iyi bir
etüde tabi tutulmalı, hakim rüzgar istikametleri
tespit edilmelidir. Bu tehlikeli, kurutucu, kavurucu
yahut dondurucu vasıfları haiz, mahallin ana rüzgar
yönünü tespit mümkün ise meteorolojik kayıtlardan
mümkün olmaması halinde de, mahalli inceleme ve
soruşturmalardan elde edilmelidir. Her ne kadar
çeşitli yönlerden rüzgarlar eserse de, insan
yaşamına, korunmak istenen tesislere ve mahsule en
fazla zararlı etkisi olan hakim rüzgar istikameti
esas alınır. Planlamada koruyucu şeritlerin bu hakim
rüzgar istikametine nazaran dik olarak tesisi
öngörülmektedir. Araştırmalar rüzgarın uzanış yönüne
0-23° meyilli gelmesi halinde, etkisinin dik veya
dikçe gelişe nazaran yarı yarıya azaldığını ortaya
koymuştur.Dikim Tekniği:
En dar koruma tesisi tek sıradan oluşan rüzgar
perdeleridir. Toprak ve rutubet koşulları bakımından
iyi olmayan yetişme ortamlarında tek sıralı
tesislerde meydana gelen boşlukları, rüzgar
kanallarının teşekkülü sebebiyle tamamlamak birçok
ahvalde imkansızdır. Ancak iyi yetişme muhitlerinde
tek sıralı kuruluşların tesis ve bakımları kolaydır,
kaplandıkları saha azdır. Tek sıralı tesislerin
gövde boşlukları da, birkaç sıradan terekkküp eden
ağaççık ve çalılarla doldurulursa perde tümüyle yarı
yarıya geçirken oldukça müsait bir koruyucu tesis
olur. Tek sıralı tesiserde esas ağaç sırası da çok
sıralı tesislere nazaran daha eşit aralıklarla ve
sık olarak düzenlenir.
Gürültüye Karşı Yeşil Kuşak Tesisleri
Fiziki etkileri yanında insanların, işitme organları
üzerinde de önemli fizyolojik sorunlar yaratan
gürültü etkileri, özellikle büyük kentlerimizde
sür'atle artmaktadır.
Gürültüye karşı koruyucu yeşil kuşak tesisleri ve
ormanlar, özellikle trafiğin ve sanayi tesislerinin
yarattığı gürültü sonucu, bugün kavram olarak
yerleşmeye başlamış olan gürültü kirlenmesi "noise
pollution" na karşı etkin bir önlem olarak kabul
edilmektedir. Yapılan araştırmaların 10 m.
genişlikte bir yeşil kuşağın ölçülebilir bir gürültü
azalması sağlayabildiği belirtilmektedir.
Gürültü şeridini: «esişinde gürültü yönünden itibarı
dikime, önce çalılarla başlamalı ve içe doğru
ağaççıkları ve kısa boylu ağaçları, en içte de boylu
yapraklı ve iğre yapraklı ağaç türlerini
kullanmalıdır.
Yerden başlayarak sık dallanma gösteren değişik
boylardaki ağaç ve çalıların bir arada kullanılması
ve
yapraklarının oluşturduğu şemsiye biçimindeki taç
örtüsünün birbiri içine kısmen geçerek daha sık bir
yapı oluşturması gerekir Beck'in profil örnekleri
(Resim a)da verilmiştir. Özellikle iğne yapraklı
ağaçlarla yapılacak kombinasyonlarda aralıklı
kuşaklarla çalışma da önemli görülmektedir.
Karayollarında plantasyonun etkili olabilmesi için
en az 30 m. genişlikte yoğun bir şerit halinde
tesisi gerekir. Bunun 6-8 kulvarlı yollarda 60 m'ye
çıkarılması ve mümkün olduğunca yüksek bir boya
sahip olması istenir.
1. Kırsal kesimde yoldan geçen yüksek hızda araba ve
kamyonların meydana getirdiği gürültüyü azaltmak
için en etkin yol ağaç ve çalılardan oluşan 20-30 m.
genişlikte şeritlerin tesisidir. Bu şeritlerin
ortasındaki ağaçların boyları hiç olmazsa 14 m.
yüksekliğe ulaşmalı ve şeridin kenarı trafik
hattının merkezinden 16-20 m. kadar mesafe içinde
olmalıdır.
2. Kenti cinde genellikle orta süratte seyreden
arabaların gürültüsünü azaltmak için ağaç ve
çalılardan oluşan 6-16 m. genişlikte bir şerit
etkili olur. Bu şeridin dış kenarı, en yakın trafik
hattının merkezinden 516 m. mesafede olmalıdır.
A: Gürültüye karşı tesis edilen yeşil perdelenme
çeşitli tipte profil örnekleri.
3. Ağaç ve çalı perdesi gürültü kaynağına ne kadar
yakın ve korunacak sahaya da ne kadar uzak olursa o
ölçüde optimal sonuç gerçekleşir.
4. Mümkün olduğunca daha uzun boylar geliştiren,
aynı zamanda sık yapraklanma gösteren ve nispeten
üniform olarak dikey uzantıda yapraklarını yayan
ağaç türleri ve varyeteleri ile onlarla iyi bir
kombinasyon oluşturan çalılar kullanılmalıdır.
5. Ağaç ve çalılar pratikan devamlı ve sık bir engel
oluşturacak şekilde mümkün olduğu kadar birbirlerine
yakın dikilmelidirler.
Aralıklar her bir tür için o yerdeki yetişme
koşullarına uygun olan tesis pratiğine uymalıdır.
6. Daimi yeşiller ve koniferler gürültüyü önlemede
bütün yıl etkilidirler.
|
|
| | |
|
| |